22 nowe zawody w erze AI
"The New York Times" wskazuje na trzy kluczowe obszary, w których ludzie pozostaną niezastąpieni: zaufanie, integracja i gust.
W obliczu gwałtownego rozwoju sztucznej inteligencji wiele osób zastanawia się, jakie nowe zawody mogą powstać w najbliższych latach. Artykuł w "The New York Times" wskazuje na trzy kluczowe obszary, w których ludzie pozostaną niezastąpieni: zaufanie, integracja i gust. Robert Capps, były dyrektor redakcyjny „Wired”, rozpoczyna artykuł od osobistego eksperymentu – próbował napisać ten tekst z pomocą ChatGPT. Choć efekt był przyzwoity, zgrabnie napisany i szybki, to zawierał nieprawdziwe cytaty i „zmyślonych” ekspertów. Kluczowy problem? Brak odpowiedzialności. Capps pokazuje, że AI może wygenerować treść, ale nie weźmie za nią odpowiedzialności. A to w wielu zawodach – nie tylko dziennikarskich – stanowi podstawę zaufania.
A. Zaufanie
Zaufanie do sztucznej inteligencji będzie jednym z największych wyzwań, które mogą rozwiązać tylko ludzie. Role, które mogą powstać w tym obszarze:
AI audytor: Robert Seamans, profesor w Stern School of Business na Uniwersytecie Nowojorskim, przewiduje powstanie AI audytorów. Mają być to osoby, które wnikają w działanie sztucznej inteligencji, aby zrozumieć, co robi i dlaczego. Będą odpowiedzialni za dokumentowanie procesów AI do celów technicznych, wyjaśniających i tych związanych z odpowiedzialnością. Profesor Seamans podejrzewa, że w ciągu pięciu lat wszystkie duże firmy księgowe będą oferować „audyty sztucznej inteligencji”.
AI tłumacz: Kolejną rolą, jaką wyobraża sobie prof. Seamans, jest tłumacz sztucznej inteligencji. Będzie to osoba, która doskonale rozumie mechanikę AI i potrafi ją przystępnie wyjaśnić innym pracownikom, zwłaszcza liderom i menedżerom. Jak ujął to Seamans, „Tłumacz sztucznej inteligencji pomaga w komunikacji między czymś bardzo technicznym a tym, co menedżer wie i rozumie — oraz tym, co musi wiedzieć, aby podjąć decyzję”.
Dyrektor ds. zaufania: Nowa funkcja łącząca rolę weryfikatora faktów i eksperta ds. zgodności. Dyrektorzy ds. zaufania będą sprawdzać i weryfikować dokumenty tworzone przez AI (dokumenty prawne, raporty roczne czy specyfikacje produktów), zwracając szczególną uwagę na nieoczywiste i zaskakujące błędy, które AI często popełnia. Ich praca będzie kluczowa dla budowania zaufania do danych generowanych przez sztuczną inteligencję.
AI etyk: Zadaniem etyków będzie tworzenie spójnych, logicznych argumentów, które posłużą do uzasadniania decyzji podejmowanych przez sztuczną inteligencję (lub hybrydowe zespoły AI i ludzi). Będą oni przedstawiać te uzasadnienia różnym zainteresowanym stronom, takim jak inwestorzy, menedżerowie, klienci, a nawet sędziowie i ławnicy.
Gwarant prawny: w dziedzinach takich jak prawo czy architektura, gdzie AI będzie wykonywać podstawowe prace (np. tworzenie umów, projektowanie domów), gwarant prawny będzie osobą z uprawnieniami, która ostatecznie zatwierdza te prace i bierze za nie odpowiedzialność - której AI ponieść nie może.
Koordynator spójności: Choć AI jest skuteczna w wielu obszarach, utrzymanie spójności nie należy do jej mocnych stron. Specjalista na tym stanowisku będzie dbał o to, aby treści generowane przez AI (np. zdjęcia produktów, cyfrowe repliki itp.) były spójne, a tym samym wiarygodne. To kluczowa rola przy utrzymaniu jakości w systemach i organizacjach.
Specjalista ds. rozwiązywania sporów: jak zauważa ekonomista Daniel Susskind, w wielu sytuacjach ludzie wolą rozmawiać z innymi ludźmi niż z AI. Ten specjalista będzie interweniował, gdy sztuczna inteligencja okaże się zbyt „nieludzka” lub gdy obsługa klienta utknie w martwym punkcie. Kluczowa będzie tu empatia i zrozumienie – szczególnie w takich obszarach jak edukacja czy wsparcie klienta, gdzie ludzie mogą potrzebować realnego kontaktu z człowiekiem.
B. Integracja
Ze względu na złożoność sztucznej inteligencji, wiele nowych miejsc pracy będzie miało charakter techniczny. Będzie istniało ogromne zapotrzebowanie na osoby, które dogłębnie rozumieją AI i potrafią przełożyć tę wiedzę na konkretne potrzeby biznesowe.
AI integrator: Osoba, która ocenia, gdzie AI może przynieść największą wartość (np. w finansach, HR, obsłudze klienta), wdraża ją w firmie i wspiera zarząd w podejmowaniu decyzji strategicznych i inwestycyjnych.
AI hydraulik: Specjalista od diagnozowania i naprawy awarii w złożonych systemach AI. W miarę jak AI staje się bardziej agentyczna (kiedy samodzielnie rozwiązuje i planuje złożone zadania), systemy stają się coraz bardziej skomplikowane. „Hydraulik” AI będzie musiał wnikać w całą sieć systemu, aby zdiagnozować i naprawić awarię.
AI assesor: Oceniacz najnowszych modeli AI. Monitoruje ich skuteczność, poziom „halucynacji” i przydatność w praktyce biznesowej.. Jak podsumował Sal Khan, założyciel Khan Academy ,,Te modele ciągle się zmieniają”, co czyni tę rolę niezwykle ważną.
Trener AI: Zadaniem trenera AI będzie pomaganie sztucznej inteligencji w znajdowaniu i przetwarzaniu najlepszych, najbardziej użytecznych danych posiadanych przez firmę. Następnie trener będzie uczył AI, jak reagować w sposób precyzyjny i pomocny, co jest kluczowe dla firmowych, niestandardowych modeli.
Dyrektor ds. osobowości AI: Wraz z rozwojem niestandardowych systemów AI, które będą wchodzić w interakcje z pracownikami i klientami, ta rola będzie odpowiedzialna za dostrojenie „osobowości” firmowej AI. Taki dyrektor miałby zapewnić, że sposób komunikacji AI będzie spójny z marką i wartościami organizacji.
Optymalizator zgodności leków (w sektorze medycznym): Tworzy systemy AI wspomagające pacjentów w prawidłowym przyjmowaniu leków o odpowiedniej porze. To przykład konkretnej roli integracyjnej, niezbędnej w tak skomplikowanej i wrażliwej branży jak medycyna.
Specjalista ds. oceny AI/człowiek: Analizuje, w których obszarach lepsza jest sztuczna inteligencja, gdzie niezbędni są ludzie, a gdzie warto stworzyć zespoły hybrydowe.
C. Gust
Sztucznej inteligencji trzeba mówić, co ma robić, a to z kolei wymaga wizji i smaku. W świecie, w którym wszyscy mają dostęp do podobnych narzędzi generatywnych, przewagę zyskają ci, którzy potrafią dokonywać trafnych, odważnych wyborów estetycznych. Nowe role w obszarze „gustu”:
Projektant artykułów, Projektant opowieści, Projektant światów: Te role odzwierciedlają zmianę w branżach kreatywnych (reklama, gry, marketing). Osoby te będą kierować AI w celu tworzenia fascynujących narracji, scenariuszy czy całych fikcyjnych światów, skupiając się bardziej na koncepcji niż na technicznym wykonaniu.
Projektant HR, Projektant cywilny: To przykłady ról w obszarach nietwórczych, gdzie ludzie będą kształtować kulturę organizacji, procesy i usługi, wykorzystując AI do realizacji swojej wizji. Projektant HR może np. kompleksowo wpływać na materiały szkoleniowe i politykę firmy, a projektant cywilny skupi się na kreatywnych aspektach projektu, a nie tylko na inżynierii.
Projektant ds. zróżnicowania: Jego zadaniem będzie łączenie brandingu, filozofii, produktu i strategii firmy, aby wyróżnić ją na rynku. Będzie to kluczowe w obliczu powszechnego dostępu do zaawansowanych narzędzi AI, gdzie to „gust” i unikalna wizja staną się wyróżnikiem.
Choć AI może wykonać większość pracy rzemieślniczej, to ludzie nadal będą tworzyć, pisać i grać – zarówno z wewnętrznej potrzeby, jak i z wyboru. AI daje jednak możliwość tworzenia bez pełnej biegłości technicznej, co otworzy nowe drogi dla kreatywności.
Autor porównuje to do sytuacji Pixara: komputery zautomatyzowały proces rysowania, dzięki czemu animatorzy mogli poświęcić więcej uwagi rozwojowi fabuły i opowiadaniu historii.
Jak podsumował Erik Brynjolfsson: „Wszyscy będziemy dyrektorami generalnymi małych armii agentów AI”.
Tekst powstał w oparciu o artykuł Roberta Cappsa opublikowany w The New York Times